Lokatorzy – czyli kto pomieszkuje na naszej skórze ?

Mikroflora skóry osób zdrowych to miejsce bytowania wielu drobnoustrojów. Mogą to być takie drobnoustroje, które towarzyszą nam przez całe życie (rezydenci stali) oraz takie, które tworzą tzw. florę przejściową, czyli dostają się na powierzchnie naszej skóry z powietrza, wody, gleby, zwierząt czy z innych osób. Ich liczba i rodzaj zależy od naszego wieku, klimatu w którym przebywamy, stylu życia jaki prowadzimy, naszej odporności, przechodzonego leczenia i higieny osobistej.

Drobnoustroje rozmieszczają się po naszym organizmie i naszej skórze tak, aby kolonizowane przez nich miejsca odpowiadały im pod względem temperatury, pH, wilgotności, potencjału oksyredukcyjnego. 

Jak flora fizjologiczna wpływa na nasze zdrowie ?

Na kilka sposobów. Przede wszystkim wspomaga odporność na zakażenia poprzez zajmowanie miejsc wiązania  na powierzchni komórek – uniemożliwia to przyłączanie się tam  drobnoustrojów chorobotwórczych.

Wiele bakterii wytwarza mucynę – glikoproteinę, która uniemożliwia złym drobnoustrojom przyleganie do naszych komórek. Niektóre z nich zakwaszają środowisko skóry, uniemożliwiając rozwój niektórych patogennych drobnoustrojów. Prawidłowa flora pobudza nasz układ odpornościowy i jest źródłem witamin ( np. witaminy K, niezwykle potrzebnej do procesu krzepnięcia) .

Nasza skóra również sama broni się przed zasiedlaniem przez patogeny – poprzez złuszczanie naskórka czy wytwarzanie lizozymu przez gruczoły łojowe.

Współlokatorzy.

Na skórze większość drobnoustrojów to przede wszystkim bakterie Gram dodatnie(lepiej tolerują suche warunki środowiska) takie jak
Staphylococcus epidermidis, Staphylococcus hominis, Micrococcus, Corynebacterium, , Staphylococcus aureus. 
 Możemy też znaleźć pałeczki gram dodatnie – najlepiej znana to Propionibacterium acnes, która zasiedla dalsze odcinki gruczołów łojowych.

Najwięcej bakterii znajdziemy przy ujściach gruczołów potowych i mieszków włosowych. 

Kiedy nasza flora nam szkodzi ?

Mimo, że drobnoustroje mikroflory żyją z nami w zgodzie, w niektórych przypadkach mogą nam bardzo zaszkodzić powodując zakażenia oportunistyczne, które występują zazwyczaj podczas niedoborów odpornościowych ( może być to zwykłe przeziębienie, przewlekłe leczenie, choroby nowotworowe, alergiczne, chemioterapia czy AIDS).

 Przy przewlekłym stosowaniu antybiotyków równowaga mikroflory może zostać zachwiana – wtedy drobnoustrojom chorobotwórczym łatwiej zaatakować nasz organizm. Ponadto w przypadku antybiotykoterapii szerokowachlarzowej dochodzi do selekcji w naszym organizmie groźnych drobnoustrojów wieloopornych.

W stanach takich jak niedokrwienie, żywienie pozajelitowe, wcześniactwo może dojść do przechodzenia drobnoustrojów z przewodu pokarmowego do krwi, co ma bardzo złe rokowanie. 

Bibliografia :

- Diagnostyka bakteriologiczna, Eligia Szewczyk;

- Mikrobiologia i choroby zakaźne, Gabriel Virella;

- Mikrobiologia. Różnorodność, chorobotwórczość i środowisko, Abigail A. Salyers,   Dixie D. Whitt.