Bardzo często spotykamy się w prasie kolorowej, telewizji i Internecie
z informacjami dotyczącymi witamin. Działają dobrze na nasz organizm, wpływają
na nasz nastrój, poprawiają kondycję włosów, skóry, ich niedobory wywołują
przeróżne choroby itp.
Ja chciałabym skupić się na sposobie, w jaki działają
witaminy na nasze ciało na poziomie komórkowym. O tych mechanizmach nie mówi się
za często, dlatego myślę, że warto przeczytać co nieco na ten temat.
WITAMINA C.
Inaczej kwas askorbinowy. Pochodna glukozy, o wysokiej aktywności biologicznej, nietrwała w
środowisku zasadowym i wysokich temperaturach.
Zalecane dzienne zapotrzebowanie
dla osoby dorosłej to 60 mg/dobę. Nadmiar usuwany jest przez nerki.
Witamina C posiada aktywność antyoksydacyjną – zmiata wolne
rodniki, nierodnikowe formy tlenu, hamuje peroksydację lipidów.
Inaktywacja wolnego rodnika powstaje podczas utlenienia
kwasu askorbinowego do kwasu dehydroksyaskorbiowego. Odtworzenie witaminy
jest możliwe w obecności cząsteczki redukującej – glutationu zredukowanego.
Ponadto jest potrzebna do hydroksylacji reszt proliny do hydroksyproliny, reszt lizynowych do hydroksylizynowych w
potranslacyjnej modyfikacji kolagenu – w ten sposób wpływa na szczelność i
sprężystość naczyń krwionośnych oraz bierze znaczący udział w gojeniu się ran.
Witamina C bierze udział w degradacji Tyrozyny - ta podczas
procesów katabolicznych w obecności kwasu askorbinowego ulega przemianie w
kwas acetylooctowy i kwas fumarowy.
Oprócz tego jest potrzebna do przemiany dopaminy w noradrenalinę w
nadnerczach przez enzym – hydroksylazę dopaminy.
Bierze udział w hydroksylacji
cholesterolu przez 7-alfa-hydroksylazę inicjującą proces biosyntezy kwasów
żółciowych.
Nasila wchłanianiu żelaza w przewodzie pokarmowym –
askorbinian zapobiega przemianie żelaza z formy Fe 2+ do Fe 3+ ( tylko postać żelaza
na drugim stopniu utlenienia może przejść do komórek błony śluzowej jelita
cienkiego).
Ostatnimi czasy udowodniono, że kwas askorbinowy wpływa na
obniżenie poziomu cholesterolu i przeciwdziała miażdżycy naczyń krwionośnych poprzez hamowanie syntezy bezpośrednio, obniżając aktywność głównego enzymu szlaku syntezy cholesterolu - reduktazy
HMG-CoA (reduktazy 3-hydroksy-3-metyloglutarylo-koenzymu A). Jako silny
utleniacz chroni przed szkodliwą modyfikacją oksydacyjną cholesterolu. Oprócz
tego odpowiednio wysoki poziom witaminy C we krwi zwiększa ilość receptorów
dla LDL na powierzchni komórek, co powoduje przechodzenie cząsteczek
cholesterolu do komórek, gdzie zachodzi odpowiednia dystrybucja i regulacja
cholesterolu.
Witamina C może regulować stan redoks komórek – ma zdolność
do utrzymywania cząsteczek w stanie zredukowanym i wpływa na kluczowe procesy
komórkowe : na cykl komórkowy, naprawę DNA, przekazywanie sygnałów komórkowych.
Objawy niedoboru pojawiają się po ok. 2, 3 miesiącach; są to min :
- szkorbut, wybroczyny skórne ( wynikające z upośledzonej syntezy kolagenu),
- niedokrwistość
( obniżenie wchłaniania żelaza),
- suchość i ból oczu ( obniżenia stężenia
witaminy C w komorze przedniej oka),
- infekcje( obniżenie bezpośredniego wpływu na niektóre z
wirusów i bakterii; ponadto witamina C niezbędna jest dla prawidłowego przebiegu procesów
fagocytozy ),
- bóle kostne i stawowe ( zaburzenia syntezy kolagenu; oprócz tego odpowiedni poziom witaminy C w organizmie zapobiega
utracie gęstości kości).
Źródła witaminy to głównie świeże warzywa i owoce :
- warzywa kapustne (brokuły, brukselka, kalafior, kapusta),
- owoce jagodowe (czarne i czerwone porzeczki),
- ziemniaki,
- żółte i zielone warzywa (natka pietruszki, pomidory,
szpinak, szczypiorek, koper, groszek, kalarepa),
- owoce (truskawki, jagody, jeżyny, poziomki, maliny,
agrest, kiwi, owoce cytrusowe, owoce dzikiej róży, melony, ananasy).
W produktach pochodzenia zwierzęcego jest niewiele witaminy C.
Bibliografia :
- Biochemia witamin 2 - Witaminy lipofilne i Wit C - P.Moszczyński, R.Pyć;
- Biochemia Harpera;
- http://www.vitatorun.pl/zakazane/65,witamina_c_obniza_cholesterol.html.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz